Gebe Kalmak İsteyen Bayanlara Öneriler
Gebe Kalmak İsteyen Bayanlara Öneriler
Gebelik uzun süren zorlu bir dönemdir. Bu nedenle de gebeliğe hazırlık yamak gerekir. Eğer gebe kalmayı planlıyorsanız, iyi bir gebelik dönemi geçirebilmek için aşağıda vurgulayacağımız bazı noktalara dikkat etmeniz sağlığınız açısından oldukça faydalı olacak.
Gebelik Öncesi Muayene(Prekonsepsiyonel Vizit) Olmak
Gebe kalmadan önce genel sağlık durumunuz hakkında bilgi sahibi olmanızın oldukça yararlı olacağını söylemek lazım. Gebelik öncesi muayene olarak gebelikte, doğumda ve doğum sonrasında ortaya çıkabilecek her türlü “risk faktörü ”nün belirlenir. Bu risk faktörleri, gebelik takibini zora sokabilen ve tedavi edilmesi gereken kansızlık veya enfeksiyon gibi etkenlerdir ve bu etkenler belirlenerek gebelik takip planının çizilir. Gebelik takibinin içeriği, risk faktörlerinin yanı sıra, daha önce düşük, dış gebelik, daha önce ölü doğum ya da erken doğum yapıp yamadığı da dikkate alınarak çizilmektedir.
Gebelik takip programı çizildikten sonraki aşama ise, sürekli olarak kullandığınız bir ilaç varsa, bu ilacın gebeliğe göre düzenlenmesi aşamasıdır.
Yaşam Tarzınızın Gebeliğe Uygun Olup Olmadığının Düzenlenmesi
Günlük hayatınızda alkol, sigara kullanıyorsanız, gebe kalmayı planladığınız andan itibaren bunları bırakmalı ve sigara içilen ortamlardan da artık uzak durmanız gerekir. Bunların yanı sıra, alkol veya sigarayla beraber uyuşturucu, sakinleştirici ya da uyarıcı ilaçları da kullanıyorsanız kesinlikle bırakmanız gerektiğini söylemekte yarar var.
Sağlığa zararlı olan bu maddelerin yanı sıra, sivilceleriniz(akne) varsa, izotretionin içerikli olan sivilce ilaçları kullanıyorsanız, bu ilaçların kullanımının özellikle de gebeliğin ilk haftalarında gelişmekte bebek için çok sakıncalı olabileceğini göz önüne alarak doktorunuza danışmanız gerekir.
Ayrıca, Parasetamol içeren ağrı kesici ilaçlardan da gebelik boyunca kaçınmanız önerilmektedir.
Gebe Kalmayı Planlıyorsanız, Düzenli Beslenmeye Başlamalısınız
Başka nedenlerle bile olsa doktor kontrolüne gittiğinizde gebe olup olmadığınız konusunda doktorunuza danışmalısınız.
Gebelik hakkında oldukça önemli olan etkenlerden biri de, toxoplazma etkenidir. Eğer toxoplazma tetkiklerinden bu hastalığı geçirmediğiniz kesinse, toxoplazma etkeninden korunmak için evinizde kedi beslerken kedi dışkısıyla temas etmemeye çok dikkat etmelisiniz. Ayrıca bu önleme ek olarak, toxoplazma etkeninden korunmak için çiğ et tüketmekten de kaçınmalısınız.
Toxoplazma etkeninin gebelik üzerine etkileri hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
Bu önlemlerin yanı sıra, sauna, tüplü dalış yapma ya da ağırlık kaldırmayı gerektiren fiziksel aktivitelerden de kesinlikle kaçınmalısınız.
Gebe Kalmak İçin Uygun İş Yaşamı Koşulları
Genellikle zararlı olduğu yönünde bir kanı olsa da, işte ve evde bilgisayar kullanan annelerin bebeklerinde normal dışı bir durum oluşma riskinde artış saptanmamıştır. Bunun yanı sıra, bilgisayarlar, etrafa iyonize edici özellikte radyasyon yaymazlar ancak yine de önlem almak isterseniz, işte ve evde kullandığınız bilgisayara ekran filtresi takarak istediğiniz şekilde kullanmaya devam edebilirsiniz.
Kimyasal madde üretimi yapılan yerler ve kimyasal maddelerle iç içe olunan ortamlarda çalışan bayanlar, olası risk faktörleri için işyeri hekimine danışmalı hatta gerekiyorsa gebelik sürecinde çalıştıkları bölümü değiştirmelidirler.
Radyoloji, radyoterapi klinikleri ya da x-ray cihazı dedektörlerinin bulunduğu yerde çalışan bayanlar gebe kalmayı planladıkları andan itibaren iş yeri hekimine danışmalı ve dikkat etmeleri gereken durumları bağlı bulundukları kişiye ileterek radyasyon yayan ortamlardan uzak durmalıdırlar.
Gebe Kalamama Durumu(Kısırlık)
Korunmasız bir adet döngüsü içerisinde doğurgan(Fertil) bir çiftin yeterli sayıda ilişkiye girmesi durumunda çocuk sahibi olma şansları %20-25’tir. Bu kadar düşük bir oran olsa da hamile kalmayı planlayan bir çiftin en geç dört ya da beş ay içerisinde gebe kalmayı başarması gerekir. Ancak bu süre içerisinde denemesine rağmen gebe kalamayan çiftlerde problem olduğu anlamına gelmez. Çünkü %25’lik başarı oranına isabet ettirememiş olabilirler. Bu çiftlerin gebe kalmayı başarması için deneme süresini artırmaları gerekir.
Deneme süresini artıran ancak yine de başarılı olamayan çiftler ise, subfertil adı verilen sınıfta yer alırlar. Subfertil kelimesinin anlamı, gebelik oluşturma potansiyeli yani doğurganlığı(fertilitesi) biraz daha düşük ya da “zor gebe kalan” anlamına gelmektedir. Böyle bir çiftin herhangi bir adet döneminde gebe kalma şansı %2-3’tür ve eğer tedavi edilmezlerse, 4 ya da 5 yıl içerisinde yapacakları bir deneme süreci içinde hamile kalabilirler.
- grupta yer alan çiftlerin ise, gebe kalma oranı %0’dır ve tedavi edilmedikleri sürece de gebe kalma olasılıkları yoktur. “İnfertil” adı verilen çiftlerin toplumdaki oranı oldukça düşüktür ve bu sorunun belli başlı nedenleri vardır. Bu nendeler, kadındaki iki fallop tüpünün de tıkalı olması, kadında döllenmek için gerekli olan yumurtanın oluşmaması gibi kadından kaynaklanan nedenler olabileceği gibi, erkekte yeterli sayıda sperm olmaması veya çok az sperm oluşması gibi erkekten kaynaklanan nedenler ya da bu nedenlerin birlikte aynı anda meydana gelmesinden kaynaklanan nedenler de olabilir.
İnfertilite Ne Anlama Gelmektedir?
İnfertilite, ya da halk arasındaki adıyla kısırlık, 12 siklus boyunca süren ve bir adet döneminin başlangıcından diğer bir adet döneminin başlangıcına kadar geçen süre içerisinde yeterli sayıda cinsel ilişkiye girildiği ve korunmadığı halde gebeliğin meydana gelmemesidir. Gebe kalmak isteyen çift bunu hiçbir şekilde başaramamış ve gebelik oluşmamışsa, primer(birincil) infertilite, daha önceden en az bir defa bile olsa gebelik oluşması durumunda ise sekonder (ikincil) infertilite adı verilir. Halk arasında kısırlık olarak bilinse de, bu yazıda infertilite kelimesini kullanarak bilgi vermeye devam edeceğiz.
İnfertiliteden bahsedebilmek için en az 12 siklüs(1 yıl ) süresince beklemenizde fayda vardır. Bu süre sonunda ise doktorunuza danışmanız daha sağlıklı olacaktır. Bunun yanı sıra, bir yıl beklemenizin yararlarından biri de, bu süre içerisinde gebe kalabilir ve infertilitenin belirlenebilmesi için yapılacak testlerin maddi, manevi ve psikolojik olabilecek tüm yüklerinden kurtulma şansınızı denemeniz için yeterli süreyi değerlendirmeniz olacaktır.
Anne adayının 35 yaşının üzerinde olduğu veya gebe kalmaya engel bir durumu olan çiftler ise 12 siklus olan bekleme süresini geçirmeden başvurmalıdırlar.
Çiftlerde Gebe Kalamama Sebepleri
Gebe kalamama nedeni genellikle her siklus döneminde oluşan yüzde %20-25’lik şansı yakalayamamaktan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle de, deneme sayısını artırarak gebe kalma şansınızı artırabilirsiniz. En az 12 siklusluk bir deneme süresini geçirmiş ve hala gebe kalamamışsanız, doktora başvurmanız ve muayene olarak sebeplerin ne olacağını ortaya çıkarmanız gerekir.
Gebelik oluşturamayan çiftlerle ilgili yapılan araştırmalar sonucu, infertilite görülme nedeninin %40 kadından, %40 erkekten ve %20’de her ikisinden kaynakladığı ortaya çıkmıştır.
İnfertilite görülen çiftlerin %10’unda ise, gebeliğin oluşmaması için herhangi bir bulgu ortaya çıkarılamamıştır. Bu çiftlerle ilgili olarak yapılan araştırmada fallop tüplerinin açık olduğu, yumurtlamanın normal olduğu ve spermiyogramın da normal olduğu belirlenmiştir. Bu infertilite türüne “açıklanamayan infertilite” adı verilmiştir. Açıklanamayan infertilite tanısı konulan çiftlerin sayısı ise teknolojik gelişmeler sayesinde giderek azalmaktadır.
Gebelikte Yaşın Etkisi
25 yaşında 100 kadın ve bu kadınların gebe kalması için uygun yaşlarda olan 100 erkekten oluşan 100 çift üzerine yapılan araştırmalarda, düzenli ilişkiye girdiklerinde bu 100 çiftten %50’sinin ilk 5,5. Ayda gebe kaldığı ortaya konmuştur. Bunun yanı sıra, kadının yaşı her beş yıl arttığında gebe kalması için gereken deneme süresi de iki katına çıkar. Erkeğin yaşının artışının ise gebe kalma süresine önemli bir etkisi yoktur. Bu istatistiki verilerden 30-34 yaş aralığındaki her 7 kadından birinin, 40 yaşın üzerinde bulunan her 4 kadından birinin 1 yıllık deneme süresi sonunda hamile kalamayacağı anlaşılmaktadır. Gebe kalmada kadının yaşının ne denli önemli olduğu yapılan bu araştırmalarla ortaya çıkmış olmaktadır.
Gebe Kalmak İçin Yapılacak Cinsel İlişkinin Sıklığı
Bu konuyla ilgili olarak yapılan araştırmalar, haftada iki veya daha az cinsel ilişkide bulunan çiftlerin gebe kalmak için haftada iki kez düzenli ilişkiye girenlerden daha az şansı olduğunu göstermektedir. Haftada üç veya daha fazla cinsel ilişkide bulunan sağlıklı çiftlerde ise çocuk sahibi olma olasılığı en fazla düzeydedir. Bunun nedeninin ise, cinsel ilişki döneminin kadının periovulator(yumurtlama öncesi veya yumurtlama döneminden sonraki en doğurgan dönem)e denk gelmesinden kaynaklandığı belirtilmektedir.