Hipofiz Bezi Tümörü: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Hipofiz Bezi Tümörü: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Hipofiz bezinde oluşan tümörler genellikle iyi huylu tümörlerdir ve yavaş bir şekilde ilerleme gösterirler. Kötü huylu hipofiz bezi tümörünün ortaya çıkması çok nadir olarak rastlanılan bir durumdur. Hipofiz bezi tümörünün gelişme yeri genellikle hipofiz bezinin 3/2’lik bir kısmında olmaktadır. Bu çeşit tümörler salgılama yapan ve salgılama yapmayan olmak üzere iki şekilde sınıflandırılmaktadır. Salgılama yapan tümörlerin oluşmasına neden hormonların aşırı üretilmesidir.
Hipofiz bezi tümörünün tıp dilindeki adı “Prolaktinoma” olarak bilinmektedir. Hipofiz bezi beyinde bulunur. Beyinde aşırı miktarda üretimi yapılan prolaktin hormonunun vücuda etkisi cinsiyet hormonlarının etkisini azaltmak şeklindedir. Bu cinsiyet hormonları bayanlarda östrojen, erkeklerde ise testosteron hormonlarıdır. Hipofiz bezi tümörü kişinin hayatını tehdit eden bir durum değildir.
Hipofiz Bezi Tümör Belirtileri
Hipofiz bezi tümörüne yakalanan kişiler bu hastalığın hiçbir belirtisine rastlamadan hayatlarına devam edebilirler. Hatta bazen tümörle yakından uzaktan bir ilgisi olmayan hastalıktan dolayı da belirtiler ortaya çıkabilir. Hipofiz bezi tümörünün belirtileri kanda fazla miktarda bulunan prolaktin hormonun miktarına göre değişiklik gösterir. Oluşan tümör büyükse o zaman çevre dokulara baskı meydana geleceğinden birtakım belirtiler ortaya çıkabilir. Prolaktin hormonu düzeyinde görülen artış üreme sisteminde bozukluğun oluşmasına neden olur. Hastalıktan dolayı oluşan belirtileri şöyle sıralayabiliriz;
Kadınlarda ki belirtiler; düzensiz olarak meydana gelen regl kanamaları veya hiç kanama olmaması, hamilelik ve emzirme dışında da kadının memelerinden süt gelmesi, vajinanın kuruma olmasından dolayı cinsel ilişkinin ağrılı olması gibi durumlar görülebilir.
Erkeklerde ki belirtiler; cinsel iktidarsızlık görülmesi, vücut kıllarında azalmalar ve nadirde olsa da memelerde büyümelerin görülmesi gibi durumlar gözlenir.
Yukarıdaki belirtilerin yanında bir de her iki cinste görülen belirtiler vardır. Onları da şöyle sıralayabiliriz. Tümörün basısından dolayın hipofiz bezinde üretilen diğer hormonlarda bir azalma görülür. Cinsel isteksizlik ortaya çıkar, baş ağrıları meydana gelir, görmede bozukluklar oluşur, kısırlık ve kemik yoğunluğunda azalma olması gibi belirtiler kendisini belli eder. Kadınlarda oluşan tümörler küçük olmasına rağmen belirtiler daha çabuk ortaya çıkar ve çok azda olsa baş ağrısı ve görme problemleri yaşanır. Erkeklerde oluşan tümörler daha büyüktür ve buna bağlı olarak nörolojik sorunlar ile görme problemleri baş gösterir.
Hipofiz Bezi Tümörü Sebepleri
Hipofiz bezi beynin hemen alt kısmında yer alır ve bezelye kadar bir büyüklüktedir. Kendisi küçüktür ama önemli görevleri vardır. Vücutta büyüme, üreme ve kan basıncı gibi fonksiyonların düzenlenmesinde yardımcı olan hormonların üretiminde rol alır. Vücudumuzda oluşan birçok olayı düzenleyen hormonsal sistemin bir parçası olarak karşımıza çıkar. Hipofiz bezi tümörünün oluşma nedeni hala bilinmemektedir. Oluşan tümörlerin tamamına yakın bir bölümü iyi huyludur. Bunun anlamı tümörün vücudun başka bir yerine sıçrama yapamayacağıdır. Yalnız bu tümörler boyut olarak büyüme gösterebilirler. Bunun sonucu olarak da normal görevini yerine getiren bez dokusuna baskı artar ve üretim engellenebilir. Bunun yanında buraya komşuluğu bulunan görme sinirlerinde baskı olduğundan görmede bozukluk problemleri oluşur. Kullanılan bazı ilaçlar, sakinleşmek için kullanılan, mide bulantısını gideren bazı ilaçlar, reflü ve tansiyon için kullanılan bazı ilaçlarda hipofiz bezi tümörüne neden olabilmektedir.
Risk Faktörleri
Hipofiz bezi tümörünün görüldüğü yaş grubu genellikle 40 yaşın altındadır. Hastalığın çocukluk döneminde görülmesi çok nadir rastlanan bir durumdur. Kadınlarda görülme olasılığı çok daha fazladır. Hastalık kadınlarda erken yaşlarda, erkeklerde ise daha geç yaşlarda görülmektedir.
Hipofiz Bezi Tümörü Tanısı
Vücuttaki prolaktin düzeyini öğrenmek için kan tahlili yapılır. Bunun yanında bilgisayarlı tomografi ya da MR ile beyin dokusunda hipofiz bezinin oluşup oluşmadığı anlaşılır. Görme testi yapılarak görmenizin durumu ölçülür. Çocuklarda el ve bilek kemiği ölçümü yapılır. Kemik gelişiminde herhangi bir anormallik olup olmadığı araştırılır.
Hipofiz Bezi Tümörü Tedavisi
Hipofiz bezi tümörünün tedavisinde ki amaç; prolaktin üretimini normal dengesine getirmek, hipofiz bezinin normal işleyişini sağlamak ve hipofiz bezi boyutlarını azaltmaktır. Tedavi 2 aşamada yapılır. Bunlardan biri ilaç ile ikincisi ise ameliyat ile yapılan tedavisi şeklidir. İlaç ile tedavi yönteminde prolaktin hormonu üretimi azaltılarak duyulan şikâyetler ortadan kaldırılır. Ayrıca burada oluşan tümörün boyutları ufalır. Yalnız ilaç tedavisi uzun süreçli bir dönemdir. İlaç tedavisinin başarısız olduğu yerde ameliyat seçeneği tercih edilir. Operasyonun şekli tümörün büyüklüğüne ve nerede olduğuna göre değişiklik gösterir ama ameliyat genellikle burun boşluğundan girilerek yapılır. Eğer tümör büyükse kafatası kesilerek ameliyat yapılması gerekebilir. Ameliyat olduktan 5 yıl sonra hastalığın kendisini tekrarlama riski vardır.