Mehmet Eymür: Türk İstihbaratının Önemli İsimlerinden Biri
Mehmet Eymür, 5 Eylül 1943 tarihinde İstanbul’da dünyaya gelmiş ve Türk istihbaratında önemli bir yer edinmiş bir isimdir. MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) mensubu olarak tanınan Eymür, uzun yıllar boyunca çeşitli görevlerde bulunmuş ve Türkiye’nin güvenlik politikaları üzerinde etkili olmuştur. 13 Ocak 2024 tarihinde 80 yaşında hayatını kaybeden Eymür, kariyeri boyunca birçok tartışmalı olayda yer almış ve istihbarat alanında önemli raporlar hazırlamıştır.
Kişisel Hayatı
Mehmet Eymür, istihbarat kariyerine başlamadan önce eğitim hayatına odaklanmıştır. TED Ankara Koleji’ni bitirdikten sonra İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okulu’na katılmıştır. Babası Mazhar Eymür, Milli Güvenlik Teşkilatı’nın önde gelen isimlerinden biri olup, Dersim isyanının bastırılmasında görev almıştır. Eymür, evli olup Janset adında bir eşi ve Alp ile Ayşe adında iki çocuğu bulunmaktadır.
MİT Kariyeri
Eymür’ün MİT kariyeri 1965 yılında başlamıştır. İlk olarak takip memuru olarak göreve başlamış ve zamanla çeşitli pozisyonlarda yükselmiştir. 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünden sonra, MİT’in sorgulama üssü olan Ziverbey Köşkü’nde çalışmaya başlamış ve burada önemli operasyonlara katılmıştır. Kızıldere olayları gibi kritik durumlarda görev almış, özellikle ASALA (Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia) ile mücadelede aktif rol oynamıştır.1980’li yıllarda Bulgaristan’a giden Eymür, Türkiye’ye döndükten sonra Mardin MİT Bölge Müdürlüğü’ne atanmış ve burada çeşitli operasyonlar gerçekleştirmiştir. 1984 yılında başlattığı Babalar Operasyonu ile dikkat çekmiş, bu operasyonda birçok mafya mensubunu yakalamıştır. Ancak, 1987 yılında hazırladığı tartışmalı MİT raporu nedeniyle istifaya zorlanmıştır.
Terörle Mücadele Dairesi
1990’ların ortalarında Tansu Çiller’in başbakan olmasıyla birlikte tekrar MİT’e dönen Eymür, Terörle Mücadele Dairesi’nin başkanlığına atanmıştır. Bu dönemde PKK lideri Abdullah Öcalan ile ilgili operasyonlar düzenlemiş ancak bazı zorluklarla karşılaşmıştır. Mesut Yılmaz’ın başbakan olmasıyla birlikte dairenin feshedilmesi kararı alınmış ve Eymür bu süreçte çeşitli eleştirilerle karşılaşmıştır.
Ergenekon Soruşturması
Eymür, 2008 yılında başlayan Ergenekon soruşturmasında da adı geçen bir figürdü. Tuncay Güney’in danışmanı olarak yer aldığı iddiaları ortaya atılmış, ancak Eymür bu bağlantıları reddetmiştir. Ergenekon sürecinde istihbaratın rolü üzerine birçok açıklamada bulunmuş ve bu dönemdeki tartışmalara dahil olmuştur.
Yazarlık Kariyeri
Mehmet Eymür, kariyeri boyunca edindiği tecrübeleri kitaplaştırmış ve istihbarat alanındaki bilgilerini paylaşmıştır. “Eymür’ün Aynası: Eski MİT Yöneticisi Anlatıyor” adlı eseri ile dikkat çekmiş, burada yaşadığı olayları ve gözlemlerini aktarmıştır. Ayrıca “Mehmet Eymür: Ziverbey’den Susurluk’a Bir MİT’çinin Portresi” adlı kitapta da kendi yaşam hikayesini kaleme almıştır.
Son Yılları ve Ölümü
Eymür, emekliliğinin ardından da istihbarat alanındaki gelişmeleri takip etmeye devam etmiştir. 13 Ocak 2024 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybeden Eymür’ün cenazesi Aşiyan Mezarlığı’na defnedilmiştir. Ölümü, Türk istihbarat tarihinin önemli bir figürünün kaybı olarak değerlendirilmiştir.
Mehmet Eymür, Türk istihbaratının şekillenmesinde önemli bir rol oynamış bir isimdir. Uzun yıllar boyunca çeşitli görevlerde bulunmuş, birçok kritik operasyona katılmıştır. İstihbarat alanındaki deneyimleri ve yazdığı eserler, onun bu alandaki bilgi birikimini gelecek nesillere aktarma çabası olarak değerlendirilebilir. Eymür’ün hayatı ve kariyeri, Türkiye’nin güvenlik politikaları üzerine düşünmek isteyenler için önemli bir referans noktasıdır.