Narsizm
Halk arasında kendini beğenmişlik olarak da adlandırılan narsizm, kendine aşırı derecede hayranlık duyma ve kendini herkesten üstün görme durumudur. Bu tür rahatsızlığı olan kişiler narsist olarak adlandırılırlar. İlk olarak çocukluk dönemlerinde belirmeye başlayan narsist davranışlar ilerleyen dönemlerde daha da artarak devam eder. Bir kişilik bozukluğu olan narsizm kişinin kendisi için olmasa bile çevresindeki insanlar için oldukça zor bir durumdur.
Narsistlerin Genel Özellikleri
Narsistler hep en başarılı, en iyi, en zeki ve en zengin olma hırsı içerisindelerdir. Okul hayatları boyunca hep başarıya odaklanır ve her ne pahasına olursa olsun hedeflerine ulaşırlar. İş yaşantısında da bu hırslı tutumları devam eder ve işlerinde kısa sürede yükselirler. Narsistler iş hayatında hep yönetici konumuna gelmek için çaba harcarlar çünkü başkalarının emrinde çalışmak onlara göre değildir. Onlar bu dünyaya emir almak için değil, emir vermek ve herkese hükmetmek için gelmişlerdir. Bu nedenle iş hayatında yükselebilmek için tüm imkanları kullanıp, her fırsatı en iyi şekilde değerlendirirler. Yeri geldiği zaman en yakınlarındaki kişileri bile kendi çıkarları için harcayacak kadar bencil bir yapısı olan narsistler, hiç bir konuda eleştri kabul etmezler. Kendilerini eleştiren insanlara adeta düşman olurlar ve onları alt etmek için ellerinden geleni yaparlar. İnsanlar onun başarısını övüp, ona iltifat ettikleri sürece sorun yoktur. Durum bunun tersi olduğunda ise narsist insanın etrafındaki insanlar için hayat çekilmez hale gelebilir.
Narsist insanlar iş hayatındaki aynı tutumlarını aşk hayatlarında da devam ettirirler. Beraber oldukları insanları sürekli eleştirir hatta aşağılarlar. Karşısındaki insan onun bu tavırlarına katlanmak zorundadır çünkü kendisi mükemmel bir insandır, söylediklerinde hep haklıdır. Beraber olduğu insanın hayatında bulunmakla ona büyük bir şans verdiğini düşünen narsistlerle mutlu olmak imkansızdır. Çünkü hiç kimse sürekli eleştirilip, hep kendinden taviz vererek mutlu olamaz.
Narsistlerin iş ve aşk hayatında kaybetmeye kesinlikle tahammülleri yoktur. Onlar bu dünyaya hep kazanmak ve başarılı olmak için geldiklerini, diğer insanların ise onların yükselmesinde sadece bir basamak olabileceklerini düşünürler. Bir insanı elde edene kadar her türlü mücadeleyi verirler ve o insanın sevgisini kazandıktan sonra gerçek yüzlerini gösterirler. İş hayatında da çıkarlarına uyan kişilere yaklaşıp, onlarla işleri bittikten sonra uzaklaşırlar.
Narsizmin Nedenleri
Narsizmin altında yatan nedenlerden en önemlisi kişinin sevgisiz bir çocukluk dönemi geçirmesidir. Ailesinden yeteri kadar ilgi ya da sevgi görmeyen çocuklar, ailelerinin taktirini kazanmak ve onların dikkatini çekmek için başarı hırsına kapılırlar.
Narsizmin bir başka nedeni ise, ailenin çocuğa sürekli ; “sen güçlü olmalısın herkesi yenmelisin, başarılı olup hep en önde olmalısın…” gibi telkinlerde bulunmalarıdır. Bu tür telkinler sonucu çocuğun üzerinde oluşan psikolojik baskı onu narsist eğilimlere iter.
Narsizmin oluşmasında ailenin tavrı çok önemlidir. Yeteri kadar ilgi ve sevgi görmüş, baskıdan uzak yetiştirilmiş bireylerde narsist eğilimlere daha az raslanmaktadır.
Narsizm Tedavi Edilebilir Mi?
Tüm psikolojik rahatsızlıklarda olduğu gibi narsizmde de tedavinin başarılı olması için öncelikle kişinin bu rahatsızlığını kabul etmesi gerekir. Fakat narsistler bu durumlarını bir hastalık olarak kabul etmedikleri için tedaviye de yanaşmazlar. Bazen depresyon vb. şikayetler için psikoloğa başvurduklarında bu durumları ortaya çıkar. Bu kişilerden çok azı tedaviye yanaşır ve tedaviye girişenlerin çoğunluğu da doktorla tartışarak tedaviyi yarım bırakırlar. Narsizm çocukluk ve gençlik yıllarında farkedilip tedavi edilirse başarı oranı daha yüksek olabilir çünkü belli bir süre sonra narsist kişiler kendilerinin normal olduklarını, asıl etraflarındaki insanların garip davranışlar sergilediklerini düşünürler.
Narsizm çoğunlukla politikacılarda, ünlü kişilerde ve üst düzey yöneticilerde görülen bir rahatsızlıktır. Bunun nedeni ise narsistlerin hep zirvede olmak istemeleri ile açıklanabilir.