Ortodonti Nedir?
Ortodonti çarpık diş, alt ve üst çenedeki şekil bozuklukları ve bu gibi sorunların tedavisini uygulayan diş hekimliğinin branşlarından birisidir. Diş çarpıklığı bulunan kişilerde diş ve ağız bakımının yapılması zorlaşıyor. Diş fırçalanırken diş araları yeterince temizlenmediğinden dolayı ağızda bakteriler oluşuyor bu da diş eti hastalıklarına, diş çürüklerine ve nihayetine dişin kaybedilmesine kadar uzayabiliyor. Bütün bunların olmaması için sorunun kökünden halletmekte yarar vardır. Yani diş çarpıklıkları ve çene bozuklukları varsa mutlaka ortodontik tedavi gerektiren durum var demektir. Ortodontik işlemler uygulandıktan sonra bir buçuk iki yıl içerisinde diş çarpıklıkları ve çene sorunları halledilmiş olacaktır. Bütün bu sorunlarla ilgilenen ve tedavisini uygulayan diş helimine ise ortodontist deniyor.
Ortodonti tedavisine ne zaman başvurmamız gerekiyor?
Ortodonti tedavisine gerek olup olmadığını anlamak için, diş hekimini baş vurmanız gerekmektedir. Doktorlar sizi muayene ederek çene veya dişlerde herhangi uygulama gerektiren durum olup olmadığına karar veriyorlar. Muayene sırasına röntgen filmlerinin de çekilmesine gerek duyula bilir. Muayene sırasında önemli noktalar nelerdir:
- Overbite: üst dişlerimiz alt dişlere kıyasla daha öndeyse
- Underbite: alt dişlerimiz ön dişlere kıyasla daha öndeyse
- Crossbite (çapraz kapanış):alt ve üst dişlerimiz bir birinin üzerine kapanıyorsa
- Openbite (açık kapanış):alt ve üst çenede olan dişlerin kapanma sırası ardışık değilse
- Orta hat kayması:üst çene ön dişleri ile alt çene ön dişlerin orta kısmı üst üste gelmiyorsa
- Çarpıklık:çenede yeteri yer olmadığından dolayı dişlerin düzgün dizilememesidir
- Boşluklar bulunması:Dişleri çektirdikten sonra, uzun süre yeri boş kalırsa boşluklar oluşur. Ya da genetik olarak boşlukların olması
Ortodontik tedavi nedir, nasıl uygulanır, hangi işlemler vardır?
Çenenin şeklini ve büyüklüğünü kontrol etme, dişleri güçlendirmek ve s. için yapılacak tedavi yöntemi sabit ve hareketli olmakla iki gruba bölünür. Dişlerin ve çenenin durumuna göre tedavi seçilir, dişe ve çeneye hafif kuvvet uygulayarak yapılır.
Sabit uygulamalar nedir?
Braketler nedir? : ortodonti uygulamaları içerisinde en çok tercih edilen uygulama braket tellerinin takılmasıdır. Buradaki amaç, dişlerin üstüne takılmış braket ve ondan geçirilen tel dişlere baskı uyguluyor. Ve zamanla dişler uygulanan kuvvetten etkilenerek. Çarpıklıklar gideriliyor. Bu uygulama az sorunlu dişlerde birkaç ayda etkisini gösteriyor. Bazense sorunun derecesine göre 2 yıla kadar uzaya biliyor.
Braketler kullanılırken düzenli diş hekimine kontrole gidilir. Ve gerektiğinde ayarlamalar yapılarak dişleri düzgün şekillendirmek mümkün olabiliyor. Çocuk yaşlarda diş çarpıklıklarını gidermek için takılan braketler daha ilgi çekici olsun diye renkli ve ya tamamen şeffaf olarak üretiliyor.
Özel sabit uygulamalar nedir? :
çocuk yaşlarda bazı durumlarda parmak emme alışkanlıkları olabiliyor. Bu alışkanlığı unutturmak için apareyler bantlar kullanılarak dişe yapıştırılır. Bu yöntem beslenmeyi zorlaştırdığı için en son çare olarak düşünülmelidir.
Sabit yer tutucular nedir?: eğer çocuğumuz süt dişlerini zamanından önce kaybetmişse o zaman kalıcı dişler çıkana kadar, dişlerin çarpık büyümemesi için sabit yer tutucular uygulanır. Bu uygulma kalıcı dişler çıkana kadar devam ettirilir.
Hareketli uygulamalar nedir?
Alignerlar (braketsiz tedavi) nedir: dişlerin çarpıklıklarını giderip düzgün yerleşmesini amaçlayan tedavi yöntemleridir. Braket ve tel yerine alignerlar uygulanır. Bu uygulamada beslenme, ağız bakımı zamanı çıkarılması gerekiyor.
Hareketli yer tutucular nedir? : Erken süt dişi kaybında uygulanan sabit yer tutucular görevini yerine getiriyorlar. Damağın üzerine yerleştirilmiş akrili baz ve dişlerin arasına dolan tellerden oluşmaktadır.
Çenenin şeklini yeniden düzeltmek için kullanılan apareyler nedir?: Çene şeklini düzeltmek için kullanılan bir cihazdır. Bu cihaz alt çene ve süt çeneye yerleştirilen splint cihazıdır.
